hoe voorkom je osteoporose

Naar schatting hebben meer dan een miljoen mensen in Nederland last van osteoporose. Toch komt de ziekte vaak pas aan het licht als iemand meerdere keren iets heeft gebroken. Wat is osteoporose precies, hoe herken je het en wat kun je eraan doen?

wat is osteoporose?

Osteoporose, ook wel bekend als botontkalking, is een aandoening waarbij de botten zwak worden. Een bot bestaat aan de buitenkant uit een harde schaal, maar heeft aan de binnenkant een meer sponsachtige structuur. Er zit een wirwar aan staafjes en verbindingen in – het ziet eruit als een chocoladereepje van Bros – die ervoor zorgen dat het bot enige veerkracht heeft en schokken kan opvangen. Bij osteoporose is de kwaliteit van deze structuur aangetast, met als gevolg dat het bot sneller breekt dan normaal.

Wie kan osteoporose krijgen?

Iedereen, maar het komt vaker voor bij oudere mensen en bij vrouwen. In Nederland hebben ruim een miljoen mensen osteoporose. Op basis van bevolkingsgroei en vergrijzing, verwacht het RIVM dat er rond 2025 1,4 miljoen mensen met osteoporose zijn.

Hoe komt het?

Bot is levend weefsel dat voortdurend wordt opgebouwd en weer afgebroken door de osteoblasten (jonge beenvormende cellen) en de osteoclasten (cellen die het bot afbreken en dat afvoeren). Dit gaat ons hele leven door. In het begin is de aanmaak groter dan de afbraak. Dit duurt ongeveer tot het dertigste, vijfendertigste levensjaar als de maximale botmassa wordt bereikt. Vervolgens neemt deze massa gedurende de rest van je leven af. Er wordt weliswaar nog nieuw bot aangemaakt, maar minder dan wordt afbroken. Dit hoeft niet erg te zijn, mits er tijdens die groei-jaren maar voldoende botmassa is aangemaakt. Het is te vergelijken met een bankrekening: wie te weinig heeft gespaard, komt op een gegeven moment tekort.

Is het te voorkomen?

Je kunt in ieder geval zelf een aantal dingen doen om het risico te beperken. Een tekort aan botmassa kan bijvoorbeeld ontstaan bij een structureel gebrek aan calcium en vitamine D. Gevarieerde calciumrijke voeding zorgt voor gezonde botten. Aangeraden wordt minstens vier porties calciumrijke voeding als melk, kaas of yoghurt per dag te nemen. Ook bewegen is belangrijk en dan met name sporten waarbij de botten flink worden belast. Zo is hardlopen beter voor de botten dan zwemmen.

Hoe weet je of je osteoporose hebt?

De betrouwbaarste manier: een botmassa­meting laten doen. Vervelend genoeg zijn artsen vaak niet zo alert op osteoporose. Zelfs als iemand met een breuk in het ziekenhuis belandt, wordt lang niet altijd gekeken hoe het met de botmassa gesteld is. Aan de andere kant: de laatste jaren openen steeds meer ziekenhuizen een val- en osteoporosepolikliniek met als doel nieuwe botbreuken te voorkomen.

Waarom is vroege diagnose zo belangrijk?

Omdat je dan kunt proberen de kans op een (volgende) breuk te verkleinen. Osteoporose is niet te genezen, omdat het lichaam geen nieuw bot meer aanmaakt na het 30ste à 35ste levensjaar. Maar het afbraakproces van het bot is wel te vertragen, met medicijnen. Zo kun je dus voorkomen dat het snel erger wordt. Extra calcium en vitamine D nemen en meer bewegen helpen ook.

Het hel artikel kunt u lezen op ;  www.gezondheidsnet.nl

Meer info en ervaringen vindt u op www.manuia.org